خط رند ۹۱۲: محصولات تولید شده با فناوری نانو در ایران به حدی رسیده که کشورهای خارجی به استفاده از آنها تمایل دارند. آمار میزان صادرات و کشورهای راغب به استفاده از این محصولات اعلام گردید.
به گزارش خط رند ۹۱۲ به نقل از مهر، فناوری نانو رشته ای از دانش کاربردی و فناوری است که مبحث اصلی آن مهار ماده یا دستگاه های در ابعاد کمتر از یک میکرومتر و در مقیاس یک تا ۱۰۰ نانومتر را شامل می گردد. فناوری نانو را موج «چهارم انقلاب صنعتی» نامیده اند. این علم از ابتدای دهه ۱۹۸۰ میلادی در همه حوزه های علمی وارد شد به گونه ای توسعه یافت که هر روز شاهد نوآوری های جدیدی در رشته هایی چون مهندسی مواد، پزشکی، داروسازی و طراحی دارو، دامپزشکی، زیست شناسی، فیزیک کاربردی، ابزارهای نیم رسانا، شیمی ابرمولکول، مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی شیمی و مهندسی کشاورزی هستیم. به اعتقاد تحلیل گران فناوری نانو، زیست فناوری و فناوری اطلاعات و ارتباطات سه قلمرو علمی هستند که انقلاب سوم صنعتی را شکل داده اند و نانو تکنولوژی می تواند بعنوان ادامه دانش کنونی پایه های جدیدتری از علم را بنا نهد. در همین راستا ۲ سند ۱۰ ساله در ستاد توسعه فناوری نانو تدوین شده که اکنون سند دوم در حال اجرایی شدن است. در سند ۱۰ ساله دوم فناوری نانو، توسعه صنعتی و تجاری سازی، ورود به عرصه های جهانی، فرهنگ سازی، برندسازی، توسعه صادرات قید شده است. تابحال محصولات زیادی در کشور توسط محققان به تولید رسیده و بخشی از آن صادر گردیده است. صادرات ۶۲ میلیون دلاری محصولات نانو سعید سرکار دبیر ستاد توسعه فناوری نانو قبل از این در مورد جایگاه نانو یادآور شده بود: ما در تولید علم نانو و از نظر تعداد مقالات رتبه چهارم را دریافت کرده ایم که این رتبه طی ۴ سال قبل نهم یا دهم بوده است. وی با اشاره به آخرین آمار صادرات محصولات نانو اظهار داشت: صادرات در حوزه فناوری نانو طی سال قبل (۱۳۹۶) برابر با ۶۲ میلیون دلار بوده و حجم بازار نانو این محصولات برابر با ۱۳۷۳ میلیارد تومان بوده که به فروش رسیده است. دبیر ستاد توسعه فناوری نانو تصریح کرد: ما همواره درصدد هستیم راه را برای تولید بازارهای صادراتی شرکت های دانش بنیان باز نماییم. وی با اشاره به محصولاتی که قابلیت صادرات را دارند، بیان کرد: شیشه های مورد استفاده در ساختمان، لوازم الکترونیک، لوازم جانبی تجهیزات، فرش ماشینی و انواع پوشاک را می توان مهمترین اقلام صادراتی نانومحصولات ایرانی در سال ۹۶ دانست. عراق، ترکیه و افغانستان هم مهمترین مقصدهای صادراتی شرکت های نانویی ایرانی بوده اند. رتبه بندی صادرات محصولات نانویی بر مبنای آماری که ستادتوسعه فناوری نانو اعلام نموده میزان صادرات محصولات نانویی ایران در سال ۹۶ بیشتر از ۶۲.۴ میلیون دلار و در سال ۹۵، در حدود ۳۶.۵ میلیون دلار بوده است. شیشه های ساختمانی با ۳۴.۸ میلیون دلار بیشترین سهم را در صادرات محصولات حوزه فناوری نانو داشته است. لوازم الکترونیک، لوازم جانبی تجهیزات، فرش ماشینی و انواع پوشاک به ترتیب با ۸.۸، ۸.۵، ۳.۶ و ۱.۹ میلیون دلار در رتبه های دوم تا پنجم مهمترین اقلام صادراتی نانو ساخت ایران در سال ۱۳۹۶ قرار دارند. جدول رتبه بندی بر مبنای میزان صادرات ردیف حوزه صادراتی میزان صادراتی/ میلیون دلار ۱ شیشه های ساختمانی ۳۴.۸ ۲ لوازم الکترونیک ۸.۸ ۳ لوازم جانبی تجهیزات ۸.۵ ۴ فرش ماشینی ۳.۶ ۵ انواع پوشاک ۱.۹ عراق بیشترین سهم در مصرف محصولات نانوی ایرانی را دارد همینطور بر مبنای آخرین آمار، از منظر مقصد صادرات محصولات نانویی، کشور عراق با ۱۵ میلیون دلار بیشترین سهم را در واردات محصولات مبتنی بر فناوری نانو از ایران داشته است و بعد از آن ترکیه و افغانستان به ترتیب با ۱۲.۹ و ۹.۸ میلیون دلار قرار دارند. در واقع سه کشور همسایه میزبان بیشتر محصولات نانویی ایران هستند. در رتبه چهارم لهستان قرار دارد که ۳ میلیون دلار از محصولات نانویی به این کشور اروپایی صادر گردیده است. بررسی دقیق تر کشورهای مقصد محصولات نانویی ایرانی نشان داده است که کشورهای همسایه ایران بیشتر از کشورهای دیگر میزبان محصولات نانویی بوده اند، به صورتی که ۴۷ میلیون دلار از کل صادرات ایران در سال ۹۶ به کشورهای همسایه بوده است که این مورد اهمیت تعامل با کشورهای همجوار برای توسعه کسب و کار و بازار نانو را نشان داده است.
«شیشه ساختمانی» رایج ترین محصول صادراتی نانویی این آمار نشان داده است که صادرات شیشه های ساختمانی به تمام ۸ کشور اول مقصد صادراتی محصولات نانویی است. در واقع این محصول را می توان رایج ترین محصول صادراتی ایران قلمداد کرد. از منظر تنوع صادرات، عراق و ترکیه با خرید شش محصول مختلف از شرکت های ایران سبد خرید متنوع تری نسبت به دیگر مشتریان محصولات نانویی ایران داشته اند و پس از آن افغانستان با ۴ محصول قرار دارد. تفکیک قاره ای راغبان محصولات نانویی ایران حجم کل فروش (داخلی و خارجی) محصولات نانو در سال ۱۳۹۶، به رقم ۱۳۷۳۶ میلیارد ریال رسیده که این رقم در سال ۱۳۹۵، در حدود ۷۰۴۴ میلیارد ریال بوده و رشد ۹۵ درصدی را نشان داده است. در مجموع از ۱۳۷۳۶ میلیارد ریال فروش در سال ۹۶، حدود ۸۲ درصد فروش داخلی و ۱۸ درصد صادرات به کشورهای دیگر بوده است. افزایش کل حجم بازار نانو در سال های ۹۳، ۹۴ و ۹۵ به ترتیب ۹۷، ۹۸ و ۱۲۸ درصد بوده است. از این رو برای پنجمین سال پی در پی در بازه زمانی ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۶ شاهد افزایش دو برابری فروش محصولات نانو هستیم. حجم فروش هدف گذاری شده برای سال ۹۶، رقم ۱۱ هزار میلیارد ریال بود که میزان تحقق یافته بیشتر از مقدار هدف گذاری شده بود. از کل فروش انجام شده در سال ۹۶، نزدیک به ۹۵ درصد از فروش مربوط به کالا، ۳ درصد تجهیزات و ۲ درصد خدمات است. از سال ۹۴ تا ۹۶، تعداد ۴۹ کشور میزبان محصولات نانویی ایرانی بوده اند که همچون این کشورها می توان به آلمان، ایتالیا، استرالیا، سوئیس، سوئد، آمریکا، کانادا، چین و کره جنوبی اشاره نمود. با تفکیک قاره ای کشورهای واردکننده محصولات نانویی ایران، آسیا با ۸۸.۳ درصد و اروپا با ۱۰.۲ درصد بالاترین سهم و قاره های دیگر، سهمی کمتر از یک درصد دارند. ازاین رو بیشترین مشتریان نانومحصولات ایران در آسیا و اروپا قرار دارند.
