خط رند ۹۱۲: سال گذشته، فوران عظیم اما کوتاهی از انرژی لرزه ای، با پس لرزه ای طولانی دنبال شد که در جهان سر و صدای زیادی به پا کرد و یافتن علت آن به کمک ۶۸ دانشمند و ارتش دانمارک نیاز داشت.
به گزارش خط رند ۹۱۲ به نقل از ایسنا، در روز ۱۶ سپتامبر سال ۲۰۲۳، جهان آغاز به غرش کرد. یک بهمن سنگی عظیم در آب های عمیق یک آبدره در شرق گرینلند سقوط کرد و یک مگاسونامی را آزاد کرد که امواج اولیه آن به ارتفاع ۲۰۰ متر می رسید. امواج، دیواره های آبدره را پیش از سرازیر شدن به دریای آزاد می شستند.
به نقل از کوانتا، حتی برای این نقطه بهمن خیز گرینلند، سقوط و مگاسونامی متعاقب آن به علت سرعت و شدتش، تکان دهنده بود. اما آن چه به دنبال آن به وقوع پیوست بسیار عجیب تر بود. این اتفاق یک پس لرزه یکنواخت را برانگیخت که ۹ روز متوالی ادامه داشت و آنقدر قوی بود که توسط لرزه سنج های سرتاسر جهان قابل شناسایی بود. با این وجود، هنگامی که اعضای ارتش دانمارک از صحنه بازدید کردند، هیچ چیزی پیدا نکردند.
کریستین اسونویگ (Kristian Svennevig)، زمین شناس فعال در سازمان زمین شناسی دانمارک و گرینلند و یکی از اعضای گروهی که این ناهنجاری را بررسی کردند، می گوید: این یک اتفاق دیوانه وار است و شبیه هیچ چیز دیگری که تا آن موقع دیده شده بود، نبود.
فین لاوهولت (Finn Løvholt)، محقق سونامی و زمین لغزش در مؤسسه ژئوتکنیک نروژ در اسلو، اظهار داشت: فورا، تعداد زیادی از محققان به نیروها پیوستند. این گروه به سرعت رشد کرد و متشکل از کارشناسانی از ۱۵ کشور مختلف شد. نیروی دریایی دانمارک هم کمک خویش را ارائه نمود. اما هیچ کس نتوانست چیزی بعنوان دلیل زمینه ای پیشنهاد کند و از حرکات ماگمایی عجیب و غریب گرفته تا تکان خوردن صفحات یخ، منطقی به نظر می رسید.
استفن هیکس (Stephen Hicks)، یکی از اعضای گروه و زلزله شناس کالج لندن، به شوخی اظهار داشت: اگر هیچ توضیح دیگری پیدا نمی کردیم، به دنبال هیولای دریایی یا بچه اژدها می گشتیم.
حالا، همانطور که در مجله Science گزارش شده است، گروهی متشکل از ۶۸ دانشمند موفق شده اند منشأ زمزمه های لرزه ای جهان را شناسایی کنند که یک پدیده طبیعی عجیب و غریب است که به صورت ریتمیک مانند یک طبل روی سطح زمین می کوبد.
بن فرناندو (Ben Fernando)، لرزه شناس دانشگاه جان هاپکینز که در مطالعه جدید شرکت نداشت، می گوید: نمی دانم کسی قبلا چنین چیزی را حتی از راه دور دیده باشد یا خیر، این یک نتیجه بسیار جالب است.
لذت کشف چیزهای عجیب و غریب سبب فروتنی و شادمانی گروه شده است. اسونویگ می گوید: احیانا بنابراین است که خیلی از این افراد وارد علم شدند. با تمام تجهیزات و دانش فانتزی که داریم، ما هنوز هر چند وقت یک مرتبه چیزی را که نمی دانیم، پیدا می نماییم.
انفجار و لرزه
در روز ۱۶ سپتامبر سال گذشته، در ساعت ۱۱: ۳۵ بامداد به وقت محلی گرینلند شرقی، یک تکه یخ بعد از سال ها گرم شدن ناشی از تغییرات آب و هوایی، بیش از اندازه نازک شد. در کنار یک قله کوه در بالای فیورد دیکسون (Dickson Fjord)، حدود ۲۵ میلیون متر مکعب سنگ که حدودا ۱۰ برابر اندازه هرم بزرگ جیزه است، به سمت پایین حرکت کرد و همچون رعد و برق غرشی کرد و به یخچالی که در یک خندق بود برخورد کرد و آنرا از بین برد.
این بهمن سنگی با سرعت بیشتر از ۱۶۰ کیلومتر در ساعت به آبدره سقوط کرد و یک مگاسونامی با ارتفاع موج متوسط ۱۱۰ متر ایجاد کرد.
مگاسونامی ها معمولاً زمانی تشکیل می شوند که یک توده بزرگ و با سرعت بالا در یک توده آب فشرده فرو می رود. ترکیب امواج بسیار بلند و سرعت زیاد، پتانسیل مخرب بسیار زیادی دارد.
زمین لغزش اولیه و بهمن سنگی یخ متعاقب آن، سر و صدای زیادی به پا کرد. غرش صوتی آن بیشتر از ۳۳۰۰ کیلومتر آن طرف تر در روسیه، بوسیله ی یک ابزار مادون صوت طراحی شده برای شناسایی آزمایش های مخفیانه تسلیحات هسته ای، دریافت شد. لرزه سنج ها همینطور مجموعه ای از رخدادهای لرزه ای با فرکانس بالا را به همراه بعضی از امواج با فرکانس پایین، دریافت نمودند.
آنچه بعد از آن رخ داد هم چندان ساده نبود.
لرزه شناسان لرزه عمیقی را در نوسان ۱۰.۸۸ میلی هرتز دریافت نمودند. هیکس می گوید: این مانند یک ناهنجاری واقعا بزرگ ظاهر شد. آنها شاهد ادامه یافتن آن برای یک روز بودند و سپس محققان دیگری در سراسر دنیا شگفت زده شدند. اینجا چه خبر است؟ چرا ما هنوز این را می بینیم؟
زمانیکه لرزه بعد از ۹ روز عجیب از بین رفت، متخصصان مختلفی، از محققان سونامی گرفته تا دانشمندان زمین شناس در اعماق زمین، در یک گروه گسترده در یک پلتفرم منبع باز به نام Mattermost گرد هم آمده بودند.
آنها در رابطه با انواع توضیحات ممکن بحث می کردند.
سیگنال های لرزه ای با امضای یک زلزله مطابقت نداشتند. آنها تصور کردند که شاید یک صفحه یخی که از ریزش سنگ گرفتار دگرگونی شده مانند یک زنگوله زنگ می زند. شاید رانش زمین سبب شده بود تکه ای از یخ ذوب شود و آن آب از راه یک سیستم لوله کشی طبیعی در یک یخچال طبیعی حرکت می کند که آنرا به یک ساز تبدیل نموده و معادل زمین شناسی موسیقی را بوجود آورده است. یا شاید زمزمه گرینلند کار برخی آتشفشان های ناشناس باشد.
هیچ مدرکی برای پشتیبانی از هیچ یک از این ایده ها در دسترس نبود. مردم به شوخی آغاز به طرح این ایده ها کردند که شاید پای بیگانگان در بین است یا اژدهاهایی که عصبانی، هیاهو ایجاد می کنند. هیکس می گوید: زمانیکه ناهنجاری هایی مانند این لرزه شناسان را گیج می کند، نام نوعی هیولای عظیم الجثه افسانه ای همیشه مطرح می شود.
سه روز بعد از لغزش بزرگ، نیروی دریایی دانمارک آبدره را بررسی کرد تا منظره تغییر یافته را شرح دهد. برای آنها، همه چیز آرام به نظر می رسید.
باوجود کمبود شواهد قاطع، یک فرضیه باقی ماند. شاید بهمن یک موج ایستاده بوجود آورده که در آبدره به جلو و عقب می رود. چنین موجی که سیش (seiche) نامیده می شود، در دریاچه ها و بندرها رایج است، باآنکه معمولاً در حضور بادهای شدید شکل می گیرد.
سپس، تنها سه هفته بعد از رویدادهای دراماتیک ماه سپتامبر، سیگنال لرزه ای دوم (ضعیف تر) از آبدره بیرون آمد و در سرتاسر سیاره پخش گردید. به نظر می رسید این سیگنال لرزه ای هم توسط رانش زمین بوجود آمده است و با یک سونامی کوچکتر همراه شده است. با بررسی سوابق لرزه ای تاریخی که به اوایل دهه ۱۹۸۰ بازمی گردد، چندی نگذشت که گروه چهار رویداد مشابه را یافت. اگر آن سیگنال ها ناشی از سیش ها بوده باشد، پس شاید لرزه های سپتامبر هم ناشی از همین بوده باشد.
اما یک مشکل آشکار با فرضیه سیش وجود داشت. بهمن و سونامی بزرگ و نیرومند، اما زودگذر بود. مشخص نبود که چگونه یک سیش ۹ روزه ایجاد و حفظ می شود.
درحال ناامیدی، یکی از اعضای گروه کوشش کرد تا در وان حمام خود، شلختگی طولانی مدت را باردیگر ایجاد نماید. متاسفانه دیکسون، آبدره ای مستقیم و متقارن نیست، ازاین رو یک وان حمام گزینه مناسبی نیست و آزمایش جواب نداد.
سپس گروه تلاش کردند این رویداد را روی یک کامپیوتر مدل سازی کند. آنها در نخستین تلاش خود برای ساختن شبیه سازی عددی سونامی، نتوانستند سیش را بازسازی کنند. سپس ارتش دانمارک به آنها امکان دسترسی به بررسی های سونار با وضوح بالا از کف آبدره های باروک را داد. این زمانی بود که شواهد آغاز به جمع شدن کردند.
شبیه سازی هایی که عمق متغیر آبدره را در نظر می گرفتند، نشان دادند که مگاسونامی در یک سیش با فرکانس غالب ۱۱.۴۵ میلی هرتز تثبیت شده است که بسیار نزدیک به فرکانس ۱۰.۸۸ میلی هرتز لرزه عجیب ۹ روزه است. جغرافیای نامطلوب آبدره نشان داده است که انرژی سیش به تدریج به آب های آزاد نشت می کند که به توضیح طول عمر آن کمک می نماید.
شبیه سازی های آنها همینطور دلیل شکست نیروی دریایی دانمارک در دیدن امواج سیش را آشکار کرد. سیش هر ۴۵ ثانیه یکبار ۲.۷ کیلومتر را از یک طرف آبدره به طرف دیگر حرکت می کرد. تنها بعد از سه روز، ارتفاع موج به چند سانتی متر کاهش پیدا کرد که آنرا برای افراد حاضر نامحسوس می کرد.
این مطالعه تایید می کند که جهانِ به سرعت درحال گرم شدن ما می تواند به روش های شگفت انگیزی روی ما تاثیر بگذارد. لغزش زمین که آن مگاسونامی را شروع کرد بوسیله ی یک لایه ذوب شده یخ به وجود آمد. تغییرات آب و هوایی در پس زمینه این داستان حضور دارد. حالا محققان برای علایم اخطار دهنده مشابهی در دیگر بخش های یخبندان سیاره که در مقابل مگاسونامی صدمه پذیر هستند، آماده خواهند بود.
۹ روز لرزش جهانی امکان دارد چشم گیر باشد، اما یک رکورد نیست. زمین لرزه و سونامی ویرانگر ۹.۱ ریشتری سوماترا-آندامان در دسامبر ۲۰۰۴ سیاره ما را به مدت ۱۸ روز تکان داد و تصور می شود که سیارک چیکشلوب (Chicxulub)، که به سلطنت دایناسورها در زمین ۶۶ میلیون سال پیش تمام کرد، بعد از برخورد، ماه ها روی زمین هیاهو به پا کرده باشد.
تفاوت آن با لرزش گرینلند اینست که این مورد خوشبختانه خسارات کمتری به بار آورد و تلفات آن صفر بود. هیکس می گوید: این نوع از علم سرگرم کننده ترین آن است.
منبع: rond912.ir
