خط رند ۹۱۲: تلسکوپ فضایی جیمز وب برای نخستین بار به اعماق هسته یک سیاره پنبه مانند که فقط یک دهم مشتری جرم دارد، نفوذ کرده است.
به گزارش خط رند ۹۱۲ به نقل از ایسنا، تلسکوپ فضایی جیمز وب(JWST) نخستین نگاه اجمالی از درون یک سیاره اصطلاحا پشمکی معروف به WASP-107 b را که در فاصله حدود ۲۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد، ارائه کرده است.
به نقل از آی ای، این رصدخانه فضایی قدرتمند، داده هایی را در مورد جرم هسته، جو متلاطم و ترکیب جوی این سیاره جمع آوری کرده است.
داده های جیمز وب اخترشناسان را قادر ساخت تا جرم هسته یک سیاره فراخورشیدی دور را برای نخستین بار محاسبه کنند.
دیوید سینگ، نویسنده اصلی و استاد برجسته علوم زمین و سیاره شناسی بلومبرگ در دانشگاه جانز هاپکینز می گوید: نگاه کردن به درون سیاره ای که صدها سال نوری از ما فاصله دارد تقریباً نا ممکن به نظر می آید، اما وقتی جرم، شعاع، ترکیب جوی و گرمای درون آنرا می دانید، تمام آن چه را که برای رسیدن به این که داخل آن چیست و هسته آن چقدر سنگین است، در اختیار دارید.
اندازه گیری هسته یک سیاره فراخورشیدی برای نخستین بار
پژوهشگران دریافتند که هسته سیاره WASP-107 b حدود ۱۲ برابر بزرگتر از هسته زمین است.
یکی از شگفت انگیزترین یافته ها، میزان سطوح متان در این سیاره است که حدودا هزار برابر کمتر از حد انتظار بود. این نشان داده است که وقتی متان از جو سیاره عبور می کند، با برهمکنش با مولکول های دیگر جو یا حتی نور ستاره ها به ترکیبات دیگری تبدیل می شود.
ظفر رستم کلوف از پژوهشگران این مطالعه می گوید: این سیاره هسته ای داغ دارد و آن منبع گرما، شیمی گازها را در اعماق آن تغییر می دهد.
رستم کلوف اضافه کرد: ما فکر می نماییم این گرما موجب تغییر شیمی گازها می شود، خصوصاً متان را از بین می برد و مقادیر زیادی کربن دی اکسید و کربن مونوکسید تولید می کند.
این سیاره فراخورشیدی که بطور خطرناکی نزدیک به ستاره میزبانش می چرخد، قابل سکونت نیست، چونکه بسیار داغ است، گرمایی که می تواند حاصل از «گرمایش کشندی» باشد. این رویداد به علت گردش عجیب سیاره به دور ستاره میزبانش اتفاق می افتد. در این مورد، سیاره WASP-107 b مداری کمی غیر دایره ای یا بیضوی دارد.
با این وجود، خاصیت های منحصر به فرد آن سرنخ هایی کلیدی در مورد تکامل سیاره ای و پویایی جوهای سیاره های دوردست ارائه می دهد.
هم اندزه مشتری اما با یک دهم جرم آن
این سیاره غول پیکر گازی گرم حدودا به اندازه سیاره مشتری است، اما فقط یک دهم آن جرم دارد.
این سیاره با وجود اندازه عظیمش به طرز شگفت آوری سبک است و بعنوان یکی از کم چگال ترین سیارات کشف شده در نظر گرفته می شود.
دلیلهای مختلفی به این متورم شدن کمک می نماید. اول این که WASP-107 b هسته کوچکتری نسبت به مشتری دارد، به این مفهوم که جاذبه گرانشی یکسانی برای فشرده کردن جو خود ندارد. دوم این که جو سیاره به علت نزدیکی آن به ستاره میزبانش گرم و منبسط می شود. این گرمایش موجب اختلاط همرفتی شدید می شود که طی آن گازهای داغ بالا می روند و گازهای سرد شده فرو می روند و این پروسه پویا، جو سیاره را منبسط می کند.
پژوهشگران علاوه بر متان، گوگرد دی اکسید، بخار آب، کربن دی اکسید و کربن مونوکسید را نیز در این سیاره شناسایی کرده اند. این داده ها نشان داده است که سیاره WASP-107 b دارای عناصر سنگین تری نسبت به اورانوس یا نپتون است.
طبق بیانیه مطبوعاتی پژوهشگران، مطالعه و بررسی سیاره WASP-107 b زمینه را برای اکتشافات آینده غول های گازی مشابه فراهم می آورد.
این تیم از تلسکوپ جیمز وب جهت بررسی ۲۵ سیاره دیگر در سال آینده استفاده خواهد نمود و تلاش می کند تا معمای پیچیده واکنش جو سیاره ها در وضعیت سخت را حل کند.
