دستاورد تحقیقاتی دانشگاه امیرکبیر؛ رونمائی از طرح ملی سنجش کیفیت کالا در روز جهانی استاندارد

به گزارش خط رند ۹۱۲، طرح ملی سنجش کیفیت کالا بعنوان دستاورد تحقیقاتی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در روز جهانی استاندارد رونمایی گردید.

به گزارش خط رند ۹۱۲ به نقل از دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دکتر امیر احمدی جاوید در حاشیه نشست روز استاندارد اظهار داشت: دانشگاه صنعتی امیرکبیر در چارچوب یک طرح تحقیقاتی سمات با سازمان ملی استاندارد در حوزه ی تعریف شاخصهای آماری مورد نیاز برای سنجش کیفیت گروههای مختلف کالا از منظر مصرف کنندگان ایرانی همکاری نموده است. هدف سازمان ملی استاندارد از این همکاری دستیابی به رویکرد علمی مورد نیاز برای تحقق تکلیف قانونی خود در خصوص سنجش سالانه ی نرخ رشد کیفیت است.
استاد دانشکده مهندسی صنایع و سیستم های مدیریت و نماینده ی دانشگاه در قرارداد با سازمان ملی استاندارد اضافه کرد: آن چه که امروز رونمایی گردید خروجی این طرح با عنوان گزارش شاخصهای کیفیت کالا برای سال پایه ی ۱۴۰۱ است که در سنوات بعد هم به صورت رسمی منتشر خواهد شد.
وی در ادامه توضیح داد: در کنار سامانه های نظارتی استاندارد که متمرکز بر سنجش حداقل های قابل قبول برای ابعاد اندازه پذیر و کلیدی کیفیت هستند، استفاده از شاخصهای کیفیت رویکرد مکملی است که هدف آن سنجش تمامی ابعاد ملموس و ناملموس کیفیت مبتنی بر نظرات و تجارب مصرف مصرف کنندگان نهایی است. از نتایج استفاده از این رویکرد در کشورهایی که بازار رقابتی دارند، پشتیبانی از حقوق مصرف کنندگان و ارتقای سطح کیفیت کالا فراتر از حداقل ها است.
نماینده ی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در طرح تحقیقاتی سمات با سازمان ملی استاندارد ایران تصریح کرد: پیمایش انجام شده در این طرح ملی در تمامی ۳۱ استان بوده است و سالانه تکرار می شود. نتایج طرح بعنوان آمار رسمی منتشره از جانب سازمان ملی استاندارد مورد استفاده ی مراجع ذیربط قرار می گیرند.
عضو هیات علمی دانشکده مهندسی صنایع و سیستم های مدیریت دانشگاه صنعتی امیرکبیر اضافه کرد: برای اجرای طرح فوق در بهار و تابستان سالجاری با بیشتر از ۲۰ هزار مصرف کننده به صورت حضوری ملاقات شده و داده ها به صورت برخط و پس از طی چند مرحله اعتبارسنجی استانی و کشوری جمع آوری شده اند. در گزارش سال جاری ۵۶ گروه از اقلام پرمصرف و ۱۶ بخش مهم مورد پوشش قرار گرفته اند و ۲۴ شاخص هم در سه سطح کلان، بخشی و کالاقلم مورد سنجش واقع شدند و خوشه بندی های آماری مورد نیاز ارائه شده اند.

به نقل از دکتر جاوید، مسئولیت طراحی شاخص ها و ارائه ی روش مناسب برای سنجش آماری شاخص ها به عهده ی دانشگاه صنعتی امیرکبیر بوده است. اجرای میدانی طرح در سطح کشور توسط ادارات کل سازمان ملی استاندارد در ۳۱ استان انجام شده است و در این مرحله دانشگاه نقش مشاور را برای اجرای صحیح طرح داشته است. در مرحله ی آخر، پس از اتمام طرح نمونه گیری در سطح کشور، تحلیل داده ها، استخراج نتایج و تهیه ی گزارش نهایی توسط دانشگاه انجام شده است.
این استاد دانشگاه در مورد چگونگی استفاده ی سازمان ملی استاندارد از نتایج طرح فوق اظهار نمود: بر مبنای قانون تقویت و توسعه‌ی نظام استاندارد کشور مصوب سال ۱۳۹۶، سازمان ملی استاندارد ایران مکلف به سنجش سالانه ی نرخ رشد کیفیت است که تا به سال جاری این مورد به صورت علمی محقق نشده بود. در واقع به وسیله ی شاخصهای طراحی شده در طرح مذکور، میتوان به رصد کیفیت کالاهای در دسترس مصرف کنندگان ایرانی از مناظر مختلف پرداخت. با مقایسه این شاخص ها در دوره های متوالی وضعیت رشد یا رکود کیفیت از منظر مصرف کنندگان قابل بررسی است. همینطور با استفاده از این شاخص ها امکان مقایسه ی ابعاد متعدد کیفیت در گروههای مختلف کالا میسر می شود.
دکتر احمدی جاوید اضافه نمود: گزارش های خروجی این طرح با سال پایه ۱۴۰۱ به صورت سالانه و رسمی توسط سازمان ملی استاندارد منتشر می شوند. این گزارش ها در اختیار تمامی نهادهای اقتصادی، سیاست گذاری و نظارتی کلان کشور و همینطور نهادهای دخیل در تولید و واردات کالا قرار می گیرند.
وی درانتها به چند نتیجه ی از گزارش سال جاری اشاره نمود و اظهار داشت: گزارش سال جاری نشان داده است مقادیر اغلب شاخصهای کیفیت برای خودرو و دخانیات بسیار پایین بوده است در صورتی که برای کالاهایی که با موفقیت صادر می شوند مانند مواد غذایی یا کالاهایی که وارداتی هستند مانند موبایل وضعیت بسیار بهتری دارند. بر طبق این گزارش، مقادیر سه شاخص مهم رضایت، کیفیت درک شده و ارزش درک شده (تناسب قیمت با کیفیت) در سطح کلان به ترتیب حدود ۶۲، ۶۶ و ۵۶ از ۱۰۰ هستند.

منبع: