«امارات، وزارت هوش مصنوعی تاسیس کرد. نخستین دانشگاه اختصاصی هوش مصنوعی دنیا در امارات راه اندازی شد. نمایشگاه فناوری های هوش مصنوعی در دُبی شروع به کار کرد. سرمایه گذاری امارات در هوش مصنوعی ۷۰ درصد رشد کرد.» اینها تیترهای اخباری است که در ماه ها و سال های اخیر در حوزه فناوری از این کشور کوچک حاشیه خلیج فارس انتشار یافته است. حال سوال اینجاست که این هوش مصنوعی چه چیزهایی را در درون خود نهفته دارد که این کشور کوچک نفت خیز ثروتمند را وادار به دورخیز برای تصاحب آن کرده است؟!
به گزارش خبرنگار ایسنا، هوش مصنوعی یا هوش ماشینی (Artificial Intelligence (AI)) به هوشی که یک ماشین در شرایط مختلف از خود نشان میدهد گفته می شود. به عبارت دیگر هوش مصنوعی به سیستم هایی گفته می شود که می توانند واکنش های مشابه رفتارهای هوشمند انسانی همچون شرایط پیچیده، شبیه سازی فرآیندهای تفکری و شیوه های استدلالی انسانی و پاسخ موفق به آنها، یادگیری و توانایی کسب دانش و استدلال برای حل مسائل را داشته باشند.
“جان مک کارتی” (John McCarthy) دانشمند علوم کامپیوتر و علوم شناختی که وی را بعنوان پدر هوش مصنوعی می شناسند در تعریف خود از هوش مصنوعی می گوید: “هوش مصنوعی دانش و مهندسی ساخت ماشین های هوشمند و به خصوص برنامه های کامپیوتری هوشمند است. هوش مصنوعی با وظیفه مشابه استفاده از کامپیوترها برای فهم چگونگی هوش انسانی مرتبط می باشد، اما مجبور نیست خودش را به روش هایی محدود کند که بیولوژیکی باشد.”
در واقع هوش مصنوعی به صورتی یک «عامل هوشمند» سیستمی است که با شناخت محیط اطراف خود، شانس موفقیت خودرا بعد از تحلیل و بررسی بالا می برد.
در دنیای امروز کاربردهای هوش مصنوعی چُنان گسترده و فراگیر شده اند که خیلی از این کاربردها دیگر با نام هوش مصنوعی شناخته نمی شوند و نام متخصص خودرا دارند. تاثیر هوش مصنوعی را حالا می توان در همه جهات و نقاط زندگی مردم دید؛ گوشیهای تلفن همراه بعنوان یک ابزار سخت افزاری یا جست و جوهای خودکار گوگل که از الگوریتم ها و متُدهای پیچیده هوش مصنوعی استفاده می نماید.
در حال حاضر نیز هوش مصنوعی بوسیله آموزش های سخت نظارت، یاد گرفته شده و توسعه می یابد و این بدان مدلول است که نسل بعدی هوش مصنوعی همانند انسان دارای درک مستقیم خواهد بود.
امروزه استفاده از هوش مصنوعی بسیار متداول شده است. از سیستم های خانگی گرفته تا تحقیقات دانشمندان، تقریباً در هر جایی مورد استفاده قرار می گیرد. نسل جدید هوش مصنوعی درست مثل یک کودک قادر خواهد بود تا دنیای اطراف خودرا بشناسد و چیزهای مختلف را بوسیله درک مستقیم فرا بگیرد.
یادگیری عمیق یا ژرف، یکی از روش های هوش مصنوعی است که دانشمندان با تزریق انواع مختلفی از داده ها می توانند ربات ها را برای تصمیم گیری، حل مسائل و مشکلات و دیگر کارها بر طبق این داده ها مهیا سازند. در واقع در این روش یک نرم افزار و یا ربات می تواند برای مثال یک بیماری مهلک را بموقع تشخیص دهد و یا باتوجه به شرایط بازار، تصمیمات پُرسودی را پیشنهاد دهد.
برای مثال در بیمارستان “مونت سینای” (Mount Sinai) نیویورک، یک الگوریتم هوش مصنوعی برای تسهیل بیماری مراجعین به کار گرفته شد و این برنامه بیماری همه مراجعین را به درستی تشخیص داد.
این برنامه حتی “اسکیزوفرنی” برخی بیماران را نیز به درستی تشخیص داد (به گواه پزشکان تشخیص بیماری “اسکیزوفرنی” کار خیلی مشکل و مشکلی است).
این پیشرفت که روز به روز و لحظه به لحظه در سرتاسر جهان توسط دانشمندان و گروه های مختلف علمی در حال توسعه و رشد یافتن است، تقریباً به مرحله ای رسیده است که قدرتمندترین و پیشرفته ترین ربات ها حالا دیگر به دستوراتی که از انسان می گیرند وابسته نیستند و در عوض برمبنای پردازش اطلاعات تزریقی، الگوریتم های خاص خودرا می سازند و طبق آن عمل می کنند!
شاید به همین خاطر باشد که حتی “ولادیمیر پوتین”، رئیس جمهور روسیه مدتی پیش اعلام نمود که «هوش مصنوعی سرنوشت آینده انسان و جهان را تعیین خواهدنمود.» وی در جمع دانشجویان دانشگاه مسکو اظهار داشته بود: «کشوری که در حوزه هوش مصنوعی پیشرو باشد، اساسا رهبر آینده جهان خواهد بود.» رئیس جمهور روسیه همین طور در این نشست اشاره کرد: «هوش مصنوعی آینده است؛ نه فقط برای روسیه بلکه برای همه بشریت. هوش مصنوعی فرصت بزرگی است. هر کسی که رهبر این حوزه شود، حاکم جهان خواهد بود.»
حال بعد از این مقدمه کوتاه می توان دریافت که چرا خیلی از کشورهای جهان به دنبال سرمایه گذاری عظیم در این عرصه از فناوری هستند.
تولد انقلاب پنجم از دل انقلاب چهارم
با اختراع ماشین بخار، نخستین انقلاب صنعتی در سال ۱۷۶۵میلادی شروع شد. در واقع ابداع ماشین بخار نخستین گام انسان برای مکانیزه کردن کارهای خود بود. بعد از آن در سال ۱۸۷۰ میلادی و با دستیابی به فناوری تولید انبوه در کارخانجات، دومین انقلاب صنعتی شکل گرفت. حرکت در راه دستیابی به سیستم های خودکار در تولید انبوه و نیز بهره گیری تجاری از انرژی هسته ای نیز سومین انقلاب صنعتی را رقم زد.
بهره گیری از اینترنت و فضای دیجیتال که از اواخر قرن بیستم به وقوع پیوست، چهره اقتصاد جهان، مفهوم ارتباطات و خیلی از مناسبات اجتماعی و فرهنگی را به شدت دگرگون کرد بطوریکه با مجموع این رویدادها انقلاب چهارم صنعتی شکل گرفت و هم اکنون که انسان به لطف دستاوردهای عظیمی که از مجموع این انقلاب های صنعتی به دست آورده است به نظر می آید که تمدن بشری در حال ورود به بُعد و عرصه جدیدی است و دانشمندان و خُبرگان علم و فناوری جهان نوید چهره جدیدی از تمدن را به بشر می دهند.
اینک که هوش مصنوعی از بطن انقلاب چهارم صنعتی بیرون آمده است، کشورهای بزرگ صنعتی جهان، نظیر آمریکا، آلمان، انگلستان، چین و ژاپن حضور شایان توجهی در این حوزه دارند بطوریکه چین مدعی است که تا سال ۲۰۳۰ رهبری جهان در زمینه ی هوش مصنوعی را به دست خواهد گرفت! ادعایی که اتفاقا از سویی دیگر کشورهای صنعتی جهان، جدی گرفته شده و همه آنها تلاش دارند تا بازنده این رقابت نباشند.
موسسه پژوهشی IDC (یک شرکت معتبر بین المللی داده کاوی در زمینه هوش مصنوعی مستقر در آمریکا) طی گزارشی اعلام نموده است که هوش مصنوعی(AI) بزرگ ترین تغییر دهنده بازی در اقتصاد جهانی است و تخمین زده است در سال ۲۰۳۰ سهم این فناوری در اقتصاد جهان در حدود ۱۵.۷ تریلیون دلار باشد که این رقم از مجموع ارزش فعلی اقتصاد چین و هندوستان بیشتر است.
در این گزارش آمده است: « ۶.۶ تریلیون دلار از این رقم (منظور ۱۵.۷ تریلیون دلار است) ناشی از افزایش تولید محصول و ۹.۷ تریلیون دلار هم ناشی از منفعت هایی است که به مصرف کنندگان این تکنولوژی می رسد.»
هوش مصنوعی و مشتقات آن مثل اینترنت اشیاء یا همان “۵G”، حمل و نقل الکترونیکی و جایگزینی ربات ها در خیلی از مشاغل فعلی؛ هرچند حالا در صنعت تکنولوژی جهان نوجوان به حساب می آیند، اما بطور قطع تا یک دهه آینده به رشد انبوه و قابل توجهی خواهد رسید.
بلومبرگ ان. ای. اف Bloomberg NEF (شرکت تامین کننده مالی در حوزه های انرژی های تجدیدپذیر)، پیش بینی کرده است «تا سال ۲۰۲۵، ده میلیون خودرو الکتریکی فروخته شود و تا سال ۲۰۳۰ نیز تعداد آنها به ۲۸ میلیون دستگاه برسد.
همچنین تعداد متصل به اینترنت از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۳۰، دو برابر می شود بطوریکه گروه مفسرین استراتژی این شرکت پیش بینی می کنند که ۵۰ میلیون دستگاه به جمعیت در حال رشد اینترنت اشیاء اضافه می شود.»
بله درست فکر می کنید!
هیچ چیز به اندازه یک آمار دقیق و درست نمی تواند چشم انداز روشنی را پیش روی بشر قرار دهد. این آمار به درستی نشان دهنده اهمیت انقلاب صنعتی پیش روی جهان است. اتفاقی که هر چند برخی معتقدند به علت مشکلات ناشی از پاندمی کووید – ۱۹، کمی دیر و با اعداد و ارقام پایین تر به وقوع خواهد پیوست، ولی بسیاری نیز معتقدند که بیماری کرونا، ضرورت توسعه هوش مصنوعی در جهان را بسیار بیشتر کرده و بنابراین کشورها سرمایه گذاری بیشتری به روی این فناوری جدید خواهند کرد.
دَرکِ نسیم تغییرات توسط کشورهای منطقه
در منطقه خاورمیانه و غرب آسیا الان دولت ها و مشاغل، به خوبی نسیم تغییرات بزرگ (ورود پُررنگ هوش مصنوعی در زندگی انسان ها) را حس کرده اند و درصدد هستند تا به لطف درگیری های منطقه ای سیاسی و اقتصادی که خواسته یا ناخواسته بر بعضی از کشورهای منطقه سایه انداخته است، در حوزه فناوری گوی سبقت را از دیگر کشورهای وسیع تر از خود بربایند.
مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در گزارشی که شهریورماه سال قبل منتشر نموده است درباب بلندپروازی های امارات متحده عربی در حوزه فناوری و خصوصاً هوش مصنوعی آورده است:
«امارات با تاکید بر درآمدهای سرشار حاصل از فروش نفت، می کوشد به بلندپروازهای خود همچون (UAE Centennial ۲۰۷۱) برای تبدیل شدن به «بهترین کشور دنیا» در صدمین سالگرد استقلال و طرح (Mars ۲۱۱۷) برای ساخت شهری ۶۰۰۰۰۰ نفری در کُره مریخ تا صد سال دیگر جامع عمل بپوشاند و در زمینه ی هوش مصنوعی راهبردهایی مانند راهبرد شهر هوشمند دُبی، راهبرد به کارگیری فناوری چاپ سه بعدی و راهبرد حمل و نقل خودکار دُبی را اتخاذ نماید؛ اما دولتمردان این کشور به خوبی می دانند که بدون بهره گیری از علوم پیشرفته و فناوری های روز دنیا، جذب دانشمندان پژوهشگران برجسته، سرمایه گذاری در زمینه نوآوری های نوین خصوصاً هوش مصنوعی بعنوان صنعتی دوران ساز، همین طور داشتن جامعه ای آگاه از فرصت ها و چالش های این صنعت و با آمادگی پذیرش آن، امکان تحقق این رویاها وجود ندارد.
در ادامه این گزارش همین طور آمده است: «برهمین اساس در چند سال قبل توجه این کشور به هوش مصنوعی رشد شایان توجهی داشته است، واقعیتی که خودرا به بهترین شکل در تاسیس وزارت هوش مصنوعی و انتصاب وزیری جوان در این سمت نشان داده است. دولت امارات می کوشد با تعریف چشم اندازها و راهبردهای هوش مصنوعی، اجرای طرح های ابتکاری مانند «Think AI» و کانون های تفکر، همین طور برگزاری همایش های بین المللی و ملی، تعیین جوایز نفیس در زمینه های آموزش های فراگیر برای جوانان در این حوزه، لوازم تحقق مفاهیم «دولت هوشمند» و «جامعه پنجم» را فراهم آورد. مجموعه این فعالیت ها و سیاست ها باعث شده است که طبق تخمین ها، امارات در سال ۲۰۳۰ در بین کشورهای غرب آسیا دارای بیشترین رشد در صنعت هوش مصنوعی و بیشترین میزان تاثیر این صنعت بر تولید ناخالص داخلی را داشته باشد. بدین سبب به نظر می آید این کشور با این رویکرد پیش تازانه به هوش مصنوعی، در راه افزایش ظرفیت های اقتصادی دیجیتال و کاهش وابستگی به اقتصاد صنعتی و نفتی گام بر می دارد.»
چکیده گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی به خوبی گویای رصد کشورهای منطقه در حوزه فناوری توسط مراکز پژوهشی سیاست ساز در کشور ما است، اما آیا تمامی مسئولان کشور بر اهمیت این فناوری نوظهور، دانش و آگاهی لازم را دارند؟! شاید برای اشراف بیشتر از میزان اهمیت فناوری هوش مصنوعی در نزد دولت های منطقه، خصوصاً کشورهای حاشیه خلیج فارس لازم باشد تا شرایط و اقدامات اخیر و قسمتی از سرمایه گذاری آنها را نیز مرور نماییم.
عربستان سعودی
دولت ریاض، در سال ۲۰۱۷ میلادی بعنوان نخستین کشور در جهان به یک “روبات انسانما” حق شهروندی اعطا کرد و در سال ۲۰۱۹ نیز، مرکزی را تحت عنوان «نماد هوش مصنوعی و داده ها» در این کشور تاسیس کرد. این نماد از دو بخش «مرکز ملی هوش مصنوعی» و «اداره مدیریت داده های ملی» تشکیل شده است.
عربستان سعودی پیش بینی کرده است که تا سال ۲۰۳۰ میلادی، هوش مصنوعی بیش از ۱۲ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل دهد.
قطر
مرکز هوش مصنوعی قطر در فوریه ۲۰۱۹ میلادی تاسیس شد. شش محور اصلی بعنوان اهداف اصلی تاسیس این مرکز عنوان شده است. استعدادیابی، ایجاد مرکز داده ها، اشتغالزایی، ثروت آفرینی، آینده پژوهی بوسیله روش های هوش مصنوعی و مدیریت فکری بر طبق هوش مصنوعی از اهداف عمده این مرکز عنوان شده است.
براساس این راهبرد، قطر می خواهد تا سرمایه گذاری های انسانی را برای پیشبرد طرح های مثبتی بر هوش مصنوعی گردآوری کند. برپایه این روش قطر بر روی دو گروه و جمعیت تمرکز خواهد داشت. دانش آموزان داخلی و استعدادهای خارجی.
آموزش اصول و مبانی هوش مصنوعی به دانش آموزان، آموزش روش ها و تکنیک های محاسباتی بر طبق هوش مصنوعی، تطبیق دروس دانشگاهی با مفاد هوش مصنوعی و نیز جذب استعدادهای خارجی همچون اهداف تاسیس مرکز هوش مصنوعی قطر اعلام شده است.
عمان
دولت عمان در سال ۲۰۱۶ میلادی حدود ۲۰۰ میلون دلار را برای شکل گیری استارت آپ ها که شاخص ای از هوش مصنوعی است سرمایه گزاری نموده است و این سرمایه گذاری در سالهای اخیر با درصدهای بالاتر نیز ادامه داشته است.
به هرحال جهان در حال برداشتن گام های آهسته ولی محکم به سمت فناوری هوش مصنوعی است و در این میان کشورهای حوزه خلیج فارس قصد دارند تا با سرمایه گذاری به روی این تکنولوژی جدید به صورتی هم در اقتصاد آینده بدون نفت جهان سهم قابل توجهی داشته باشند و هم این که به لطف در اختیار داشتن این فناوری، خیلی از عقب ماندگی های سیاسی و فرهنگی خودرا جبران کنند.
براساس گزارش IDC، تخمین زده می شود خاورمیانه تا سال ۲۰۳۰ حدود دو درصد از مجموع سود جهانی هوش مصنوعی را به خود اختصاص دهد که رقمی معادل ۳۲۰ میلیارد دلار خواهد بود و در این میان پیش بینی شده است که بیشترین سهم درآمدی به عربستان سعودی و بیشترین تاثیر به تولید ناخالص داخلی به امارات متحده عربی مربوط است.
ما در کجای دنیای جدید خواهیم ایستاد
دیگر بر هیچ کس پوشیده نیست که در جهان امروز؛ علم و اقتصاد پیوندهای مشترک بسیاری با یکدیگر پیدا کرده اند بطوریکه هر کشوری که صاحب علم و فناوری در هر حوزه ای باشد می تواند بوسیله آن تولید ثروت و درآمد کند، از همین رو طی سال های گذشته، اقتصاد ایران و خاورمیانه که عمدتاً بر پایه نفت و درآمدهای آن استوار بود، به سمت سرمایه گذاری بر روی فناوری های نوین رفته است تا به صورتی با بومی سازی آن و کسب درآمد از آنها خودرا از اقتصاد نفتی جدا کند؛ امری که شاید تا روز گذشته دور از ذهن بود ولی الان در حال تبدیل شدن به تغییرات بنیادی و مهمی شده است که بطور قطع در سال های آینده موازنه قدرت در منطقه را به نفع کشورهای صاحب فناوری که مهم ترین آن هوش مصنوعی است رقم خواهد زد.
حال سوالی که دراین میان پیش می آید این است که مدیران کشور ما تا چه اندازه لزوم حرکت به سمت فناوری های نو و استفاده کاربردی از ضمینه های مختلف هوش مصنوعی را درک کرده اند و با وجود مشکلات عدیده امروز کشور، بخش قابل توجهی از تلاش خودرا بر روی حرکت کشور به آن سمت معطوف کرده اند؟
نخست برای پیدا کردن پاسخ این سوال بخش های کوتاهی از سخنان برخی از مدیران موثر و سیاست گذار در این عرصه (هوش مصنوعی) را مرور می کنیم:
دکتر عاملی: راه اندازی ستاد هوش مصنوعی در ستاد اجرای نقشه جامع علمی کشور
دکتر سعیدرضا عاملی – دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی – با بیان این که حوزه فناوری های نو یک حوزه بسیار مهمست اشاره کرد: بر اثر این فناوری ها ما با یک انتقال بزرگ اجتماعی روبه رو شده ایم و به همین علت، دیگر روش های سنتی و قدیمی حکمرانی توانایی اداره جامعه را ندارد. مفهوم حکمرانی نو؛ موضوع و مفهوم بسیار مهمی است و دولت هوشمند و الکترونیک دراین زمینه نقش مهمی دارد.
این استاد گروه ارتباطات دانشگاه تهران اضافه کرد: دانش های جدیدی امروزه در جهان رشد و تکامل یافته اند که هوش مصنوعی از مهمترین این دانش هاست و لزوم دارد که کشور ما نیز توجه لازم به این دانش مهم را داشته باشد و ستاد راهبردی اجرای نقشه جامع علمی کشور نیز در همین راستا راه اندازی ستاد هوش مصنوعی را در دستور کار خود قرار داده است.
دکتر ستاری: امیدوارم با بزرگان هوش مصنوعی بتوانیم رقابت کنیم
دکتر سورنا ستاری – معاون علمی و فناوری رئیس جمهور- با بیان این که کشورهایی که در هوش مصنوعی فعال می باشند آینده خوبی دارند، اظهار داشت: اخیرا بعضی از دانشگاه ها فارغ التحصیلانی در این عرصه داشته اند و ما باید زیرساخت هایی ایجاد نماییم تا آنها بتوانند در این عرصه فعال شوند.
وی با تاکید بر این که این حوزه، حوزه ای است که اخیرا شرکت های دانش بنیان و استارت آپ های ما به آن وارد شده اند، اضافه کرد: زمانی که دستاوردهای این شرکت ها را با کشورهای پیشرفته ای مانند چین مقایسه می نماییم در می یابیم که این شرکت ها در بعضی از حوزه ها موفقیت های قابل توجهی را ارائه کرده اند.
ستاری همین طور اظهار داشت: حوزه هوش مصنوعی حوزه ای است که در ایران و دنیا به شدت در حال توسعه است و در واقع این حوزه یک حوزه فکری است که ظرفیت های خوبی هم دارد. ما در معاونت علمی از این فعالیت ها حمایت می نماییم و امیدوارم با توسعه این فناوری نوظهور در کشور و استفاده آن در کسب وکارهای مختلف بتوانیم روزی را شاهد باشیم که با بزرگان هوش مصنوعی رقابت نماییم.
دکتر هاشمی: هنوز لزوم هوش مصنوعی در کشور تبیین نشده است
دکتر سید ستار هاشمی – معاون فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات – با بیان این که ایران در بحث نیروی انسانی و حوزه دانش هوش مصنوعی وضعیت خوب و مناسبی در دنیا دارد، اظهار داشت: این که می گویم خوب، یعنی این که طبق گزارشات منابع موثق، ایران در فارغ التحصیلان دانشگاهی و تولید علم در هوش مصنوعی، در کل دنیا در رتبه ای بین ۷ تا ۱۵ دسته بندی می شود. این رده بندی متناسب با حوزه های خاص متخصص و این که چقدر دامنه هوش مصنوعی در علم تولید شده موثق است، اعلام می شود.
وی اضافه کرد: ما می توانیم هوش مصنوعی را از نگاه کاربردی ببینیم و یا از نگاه توسعه لبه های دانشی در مباحث نظری به آن دقت نماییم. این دو موضوع و این که اگر کاربردی به آن نگاه نماییم چه طیفی از کاربردها را در بر خواهد گرفت، موجب می شود که رنکینگ ما جابه جا شود، اما آنچه که در نگاه کلان می توان به آن اشاره نمود این است که در بحث تولید علم در زمینه ی هوش مصنوعی شرایط خوبی در دنیا داریم، اما در بحث جذب هوش مصنوعی به این معنا که ما بتوانیم از این ظرفیت در صنایع مختلف استفاده نماییم، نیاز به توجه بیشتری داریم. از این حیث رتبه ما طبق آماری که انتشار یافته در دنیا ۷۲ است، یعنی جهت استفاده از ظرفیت هوش مصنوعی در صنایع مان رتبه ۷۲ را داریم.
هاشمی که خود فارغ التحصیل رشته مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات با گرایش هوش مصنوعی است در ادامه گفت وگوی خود با خبرگزاری مهر به یک نکته مهم اشاره می کند: متاسفانه لزوم هوش مصنوعی در کشور هنوز تبیین نشده است و با وجود اینکه در صحبت های برخی مدیران دولتی و خصوصی از هوش مصنوعی یاد می شود اما باور جدی به آن وجود ندارد و این مساله موجب می شود که در استفاده از هوش مصنوعی، شاهد اهتمام لازم نبوده تا این فناوری به مباحثی مانند راندمان کمک نماید. در واقع مدیران ما باید قسمتی از وقت خودرا برای تکنولوژی های نوظهور بگذارند و به آن بپردازند. شاید بنابراین است که ما تابحال شاهد استفاده حداکثری از هوش مصنوعی در صنایع مختلف نیستیم.
در گزارشی که سال قبل نشریه معتبر علمی نیچر به آن ارجاع داده است، ایران در میان پُر تولیدترین کشورهای علمی دنیا در هوش مصنوعی است. بر طبق اطلاعات سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۷ ایران رتبه ۱۴ دنیا در حوزه هوش مصنوعی را در اختیار دارد و تعداد مقالات ایران در طول این مدت ۳۴ هزار و ۲۸ مورد بوده است.
همچنین بر طبق اعلام بخش تحقیق و توسعه موسسه آینده پژوهی دانش و فناوری سینا، ایران هفتمین کشور برتر دنیا از لحاظ مقالات پر استناد است و تنها کشوری در خاورمیانه است که در میان ۱۰ کشور برتر دارای بیشترین مقالات پُر استناد جای گرفته است. ایران حدودا ۱.۳ درصد از مقالات پُر استناد هوش مصنوعی دنیا و همین طور ۰.۰۲ درصد از مقالات داغ این حوزه را ساخته است.
در این گزارش تاکید گردیده است که ۵۰ درصد از مقالات پُر استناد بین المللی ایران با مشارکت پژوهشگرانی از سایر کشورها صورت گرفته است یا به عبارت دیگر با مشارکت بین المللی انتشار یافته اند، اما تنها حدود ۰.۷۴ درصد آنها حاصل مشارکت با صنعت بوده اند که تفاوت اساسی ایران با سایر کشورها دیگر است.
به هرحال باز هم اینجا آمار فوق خود به تنهایی گویای واقعیت ها هستند!
البته مسئولان ذیربط کشورمان نیز خود متوجه این خلاء به وجود آمده در عملیاتی شدن مباحث هوش مصنوعی در کشور می باشند بطوریکه اخیرا دبیر ستاد توسعه اقتصاد دیجیتال معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور از تصویب سند استراتژیک هوش مصنوعی در این معاونت و ارسال آن به شورای انقلاب فرهنگی برای تصویب بعنوان یک سند ملی آگاهی داده است.
به گفته دکتر مهدی محمدی، رویکرد این سند پشتیبانی از فعالان هوش مصنوعی است و اولویت های این حوزه نیز با حضور صاحبنظران این حوزه در این سند ملی تعیین شده است ولی واقعیت این است که هم اکنون کشورهای رقیب منطقه در حوزه اجرا، گوی سبقت را از ایران ربوده اند و اگر مسئولان کشور به سرعت با همکاری بخش خصوصی اقدامات عاجلی انجام ندهند، مطمئناً این فاصله اندک با سرعت باور نکردنی، بسیار بیشتر و بیشتر خواهد شد و در آن شرایط متاسفانه ایران تنها نظاره گر پیشرفت های کشورهای منطقه و درآمدهای سرشار آنها خواهد بود!
فراموش نکنیم که در یازدهم آذرماه سال ۱۳۵۰، وقتی که منطقه امارات متصالحه با تصمیم تعدادی از شیوخ آن، به کشور امارات متحده عربی تبدیل شد، ۱۰ سال پس از آن بود که “ادوارد زهرابیان” با الهام گرفتن از سرستون های تخت جمشید، آرم شرکت هواپیمای ایران «هما» را طراحی کرد، ۹ سال پس از تاسیس نخستین کارخانه خودروسازی در ایران در سال ۱۳۴۱، چهار سال پس از تاسیس شرکت تراکتورسازی ایران در سال ۱۳۴۶ و سه سال پس از تاسیس ماشین سازی اراک در سال ۱۳۴۷.
حال این کشور کوچک حاشیه خلیج فارس با برنامه ریزی دقیق و درک درست فناوری های روز جهان، نخستین دانشگاه هوش مصنوعی در جهان را تاسیس کرده تا با کمک وزارتخانه تازه تاسیس هوش مصنوعی اش در کنار گام های بلند اجرایی که در کشورش در زمینه ی هوش مصنوعی برداشته است، سهم متفاوت تری از آینده جهان داشته باشد.
در سال های آینده و با گسترش و پیشرفت هوش مصنوعی، دیگر بزرگی کشورها به وسعت خاک آنها نیست باید از الان هوشیار باشیم.
