خط رند ۹۱۲: مدت هاست که با گسترش به کارگیری شبکه های اجتماعی، انتشار اخبار و تبادل نظر پیرامون مسائل مختلف سهولت بیشتری یافته است. اما در کنار این فرصت های منحصر به فرد، چالش هایی باز وجود دارند که برای فائق آمدن بر آنها نیازمند مشارکت عمومی و همدلی همگانی هستیم.
به گزارش خط رند ۹۱۲ به نقل از ایسنا، محمدجواد آذری جهرمی – وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات – در ادامه یادداشت خود در روزنامه «ایران» نوشت: انتشار اخبار جعلی که اغلب با سوءاستفاده از احساسات عمومی مردم و با تغییر واقعیت صورت می گیرد، به مرور فضای تشخیص حق از باطل را غبارآلود و افکار عمومی را از واقعیت های مهم و اصلی منحرف می کند و همین سوژه گاهی با تحریک احساسات مردم منجر به نگرانی هایی جدی در سطح جهانی میگردد.
در گام نخست، با اهتمام مرکز روابط عمومی وزارت ارتباطات، جلسات گفت وگوی صاحب نظران درباره فضای مجازی و رسانه ای برگزار و بعنوان راهبردی ثمین برای تبادل اندیشه و نظر برگزار می گردد. اولین جلسه از این گفت وگوها، به اخبار جعلی اختصاص یافت که در آن مشخص شد که بیشتر شهروندان دغدغه آنرا دارند و تابحال درباره آن اقدام مناسبی انجام نشده است. آمار نشان می دهند که خبر جعلی در تمامی موضوعات شامل سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، بهداشت، سلامتی و سایر موضوعات وجود دارد و با وجود تکنولوژی های جدید، به آسانی تولید و منتشر میگردد. به سبب تأثیرگذاری بالای اخبار در افکار عمومی و به تبع آن تصمیم گیری های مسئولین، بعضی از این شیوه برای جنگ روانی و تحقق اهداف و منافع ناصحیح استفاده میگردد و با تکنیک های مهندسی اجتماعی، دست به تخریب اشخاص و عقاید می زنند تا هزینه دفاع از اخبار واقعی در مقابل اخبار جعلی را بالا برند. گاهی باز با تلفیق چند خبر واقعی و اطلاعاتی جعلی تلاش می کنند نگاه مردم را به اهمیت برخی دغدغه ها بکاهند و جداسازی راستی از ناراستی را سخت تر کنند.
آنچه که زیان این گونه اخبار را بیشتر می کند، اصل جعل و نشر آن نیست، بلکه بازنشر و پذیرش آن به وسیله افرادی است که به سبب فقدان سواد رسانه ای و نداشتن قدرت تمییز میان «جعل» و «واقعیت» یا حتی تحریک شدن احساسات لطیف و شریف انسانی، آنرا پذیرفته و نشر می دهند و چون این افراد نشردهنده می توانند بی طرف و غیرمُغرِض شناخته شوند، اثرات منفی اخبار جعلی و منتشرشده به دست آنان افزایش می یابد. این وضعیتی است که نه فقط ما بلکه دیگر کشورها باز با آن دست به گریبان هستند. اخبار جعلی در استرالیا، هند، امریکا، برزیل، سوئد، فرانسه و خیلی از کشورهای دیگر آثار و عوارض خودرا بخصوص در مقاطع حساس زمانی به جای گذاشته است و در اجلاس های بین المللی اغلب این مساله را در دستور کار گفت وگو پیرامون فضای مجازی قرار می دهند.
اگر حالا همگی با هم چاره ای برای این مساله نیابیم، به تعبیر مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، دشمن از این سلاح شیمیایی استفاده خواهدنمود و هوای فرهنگ کشور زهرآگین و سمی میگردد. از همین رو، باید با مشارکت و همدلی همگانی، چاره ای قاطع و قابل اعتماد برای آن پیدا نماییم. تجربه گذشته و شواهد موجود نشان داده است که محدود کردن دسترسی ها به صورت قطع چاره نیست. در دنیایی که با سرعتی بالا به سمت انقلاب صنعتی چهارم می رود، هرگونه محدودیتی که بر ارتباطات اعمال شود، یک خود تحریمی خواهد بود و بر مسیر پیشرفت کشور موانعی احداث میگردد. به علاوه باید ایمان داشته باشیم که بشر در مقابله با بحران ها بیکار نمی نشیند و دست به کار میگردد. همچنان که برای مقابله با گرمایش زمین اقدام نموده است و دیر یا زود به واسطه غریزه صیانت از ذات چاره ای ندارد جز اینکه بر این مسأله و مشکل باز فائق آید. اگر این راه های سلبی را کنار بگذاریم آنگاه می توانیم راه های سازنده و مفید را پیش گیریم.
بدین منظور، در گام اول باید برای افزایش سواد رسانه ای جامعه تلاش نماییم و شایسته است که این مبادرت به صورت مؤثرتر از مقاطع اولیه تحصیلی شروع کرد. در گام های بعدی، لزوم دارد که همگی از داوری های سریع و پذیرش اخبار و بازنشر آنها اجتناب نماییم. تا هنگامی که از درستی آنها و منبع معتبر آنها اطلاع پیدا نکرده ایم، به بازنشر آنها اقدام نکنیم؛ بویژه در زمانی که مزدورهای رسانه ای و مجازی نهایت تلاش خودرا بر تخریب مدافعان حقیقت می گذارند. جعل خبر حتی اگر مقابل مخالفان ما هم باشد در نهایت دودش به چشم ما باز خواهد رفت. همین طور لازم است مقررات دقیق با ضمانت اجرایی کافی برای نظارت برانتشار اخبار جعلی و زیان بار وضع و اجرا شود.
آگاهی و هوشیاری مردم گرانقدر ایران در طول تاریخ زبانزد همه ملت ها بوده است. مسلماً در این مساله باز برای مشکلات راهکاری خواهند یافت و بار دیگر به همگان ثابت خواهند کرد که شیوه اخلاقی راستین در راه پیشرفت کشور چگونه است.
